Het houden van een of enkele huisdieren bij een woning vormt over het algemeen geen probleem. Maar wat nu als het gaat om grotere aantallen (zoals 24 chihuahua’s of 10 katten) of wat minder gebruikelijke huisdieren, zoals schapen, koeien of paarden. Is er dan nog steeds sprake van het hobbymatig houden van dieren of moet in dat geval gesproken worden over het bedrijfsmatig houden van dieren?
Hobbymatig- of bedrijfsmatig houden van dieren?
Of een activiteit als het bedrijfsmatig of hobbymatig houden van dieren moet worden aangemerkt, dient per geval te worden bekeken. Wel is in de jurisprudentie een aantal criteria hiervoor vastgesteld. Zo kan bijvoorbeeld gekeken worden naar het winstoogmerk van de activiteit, de hinder van de activiteit, huisvesting van de dieren (zijn er speciale voorzieningen), en de omgeving (in landelijk of in stedelijk gebied).
Is het houden van de dieren passend binnen de woonbestemming?
Indien een activiteit op grond van deze criteria als het bedrijfsmatig houden van dieren wordt beschouwd, zal deze over het algemeen niet passend zijn binnen een woonbestemming. Het hobbymatig houden van dieren past in veel gevallen wel binnen de woonbestemming, maar niet altijd. In de rechtspraak is bepaald dat de vraag of een bepaalde activiteit in strijd is met de woonbestemming beoordeeld moet worden aan de hand van de ruimtelijke uitstraling die dat gebruik gezien zijn aard, omvang en intensiteit heeft. Bepalend hierbij is of deze uitstraling van dien aard is dat deze planologisch gezien niet meer valt te rijmen met de woonfunctie van het betrokken perceel.
Voorbeelden uit de jurisprudentie
24 chihuahua’s bij een woning
De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State, hierna te noemen “de Afdeling”, heeft hier recent een interessante uitspraak over gedaan. Het ging in deze zaak om een woning in de gemeente Utrecht waar 24 chihuahua’s werden gehouden. Het college van B&W, hierna te noemen “het college”, legt aan de bewoonster een last onder dwangsom op om het aantal chihuahua’s te beperken tot een maximum van 10. Het college legt hieraan ten grondslag dat de honden weliswaar hobbymatig worden gehouden, maar een dermate negatieve invloed hebben op de woonomgeving dat die daarmee niet verenigbaar is.
Volgens de Afdeling is door het college echter onvoldoende onderbouwd wat de ruimtelijke uitstraling is van het houden van 24 chihuahua’s. Het hoger beroep wordt dan ook gegrond verklaard en het handhavingsbesluit van de gemeente vernietigd.
11 (dwerg) geiten, 2 bokken en 4 schapen bij een woning
In andere een uitspraak uit 2018 werd het houden van dieren wel in strijd met de woonbestemming geacht. Het betrof hier een perceel waarop 11 (dwerg) geiten, 2 bokken en 4 schapen werden gehouden. De Afdeling overweegt dat het om een perceel in een woonwijk gaat, dat de dieren zowel in- als uitpandig worden gehouden, en de dieren vrij zijn om zich over het gehele perceel te bewegen. Dit gebruik conflicteert volgens de Afdeling gezien de continuïteit, de aard en de omvang met de woonbestemming.
Waarom is dit van belang?
De vraag of het houden van dieren hobby- of bedrijfsmatig is, is onder andere van belang om te bepalen of het bouwen van een onderkomen voor deze dieren vergunningvrij mogelijk is. Vergunningvrij bouwen van zo’n onderkomen is immers alleen mogelijk als het houden van dieren hobbymatig is. In dat geval is het houden van dieren passend in een woonbestemming en daardoor functioneel ondergeschikt aan de woning. Als het houden van dieren bedrijfsmatig wordt, kan vergunningvrij bouwen niet meer passend binnen de woonbestemming worden geacht. Daarnaast is deze vraag van belang bij het verlenen van een vergunning voor de bouw van een onderkomen voor dieren. Ook dan geldt dat het houden van dieren binnen de woonbestemming alleen is toegestaan als dit hobbymatig is.
Verder wordt deze vraag door de gemeente getoetst bij het opleggen van een last onder dwangsom. De beoordeling kan voor deze drie situaties mogelijk iets afwijken.
