Met een negatief welstandsadvies kunt u een vergunning in veel gevallen wel vergeten, tenzij u uw plannen kunt aanpassen waardoor alsnog een positief advies gegeven wordt. Het gebeurt in de praktijk echter met enige regelmaat dat welstandscommissies buiten hun boekje gaan, zo bleek ook weer in een recente uitspraak van de Afdeling. Een welstandsadvies heeft zich in beginsel namelijk te voegen naar de mogelijkheden in het bestemmingsplan. Als de commissie dat niet doet, kan het nuttig zijn tegen het gegeven advies in te gaan.
Welstand
Een bouwplan mag niet strijdig zijn met de redelijke eisen van welstand. Als het daar wel strijdig mee is, mag in principe geen vergunning worden verleend. Binnen gemeenten worden de welstandsaspecten van bouwprojecten veelal beoordeeld door een welstandscommissie. De commissie beoordeelt zo’n plan aan de hand van het welstandsbeleid van de gemeente, en brengt daarop een advies uit. Bij de beslissing op een vergunningaanvraag wordt het advies over het algemeen overgenomen door de gemeente.
Bestemmingsplan gaat voor
Hoewel door een gemeente aan een welstandsadvies over het algemeen doorslaggevende betekenis mag worden gegeven, en ook wordt gegeven, wordt het advies nog wel eens te beperkend opgesteld. Zoals wederom bleek in de hierboven genoemde uitspraak, moet een welstandsadvies zich in beginsel voegen naar de mogelijkheden uit het bestemmingsplan. Dat houdt in dat als het bestemmingsplan bepaalde bouwmogelijkheden biedt, die bouwmogelijkheden in principe niet mogen worden uitgesloten door middel van een negatief welstandsadvies.
Bij de beoordeling of met het advies bouwmogelijkheden uit het bestemmingsplan worden uitgesloten, is volgens de Afdeling mede van belang hoe ruim de mogelijkheden in het bestemmingsplan zijn omschreven. Als het bestemmingsplan een erg gedetailleerde omschrijving van bouwmogelijkheden geeft, is het welstandsadvies hier vrijwel geheel aan gebonden. Als het bouwplan in dat geval de voorschriften van het bestemmingsplan volgt, mag het welstandsadvies daar geen negatief advies op geven. Daarentegen mag de welstandscommissie bij ruim omschreven bouwmogelijkheden in een bestemmingsplan veel ingrijpender toetsen.
Welke beperkingen zijn toegestaan
Ter illustratie was er in de voornoemde zaak een geschil met betrekking tot de dakhelling van een dakopbouw op een garage. De welstandscommissie was van oordeel dat de dakhelling op de garage te steil was, en gaf daarom een negatief advies. De Afdeling oordeelde dat hierdoor bouwmogelijkheden uit het bestemmingsplan werden uitgesloten. In het bestemmingsplan was namelijk een maximale goot- en bouwhoogte opgenomen, waaruit volgens de Afdeling impliciet een maximale dakhelling voortvloeide. Hierdoor had de commissie geen ruimte om in haar advies te oordelen over de dakhelling van het bouwwerk.
In een andere zaak werd een negatief welstandsadvies gegeven voor een terrasvlonder en voldeed het plan aan de eisen in het bestemmingsplan. Hier was de Afdeling van oordeel dat het negatief advies wél gegeven mocht worden. Hoewel het bouwplan in dit geval ook niet strijdig was met de regels in het bestemmingsplan, waren er geen regels specifiek ten behoeve van het realiseren van een terrasvlonder opgenomen. Anders dan in de andere zaak, bleek uit het bestemmingsplan niet expliciet of impliciet dat dit bouwwerk was toegestaan. Daarom mocht in dit geval een negatief advies gegeven worden.
Conclusie
Als een bouwplan past binnen de voorschriften van het bestemmingsplan mag een vergunning niet zomaar worden onthouden vanwege een negatief welstandsadvies. Alleen als een bestemmingsplan erg ruim is omschreven kunnen bouwmogelijkheden tot op zekere hoogte worden beperkt door een negatief welstandsadvies. Het mag er echter nooit toe leiden dat bouwmogelijkheden uit een bestemmingsplan volledig uitgesloten worden. Overigens mag een negatief welstandsadvies ook geen bouwmogelijkheden uitsluiten, als er wordt afgeweken van het bestemmingsplan. In dat geval heeft een welstandscommissie zich te voegen naar het plan zoals dat is voorgelegd door het college van B&W. Meer daarover leest u in deze blog.
