Een architect in ons klantenbestand had iets te voortvarend tekeningen gemaakt en ingediend voor het verhogen van een dak. De bestemmingsplanvoorschriften en vermeldingen op de planverbeelding waren wat verwarrend, maar kwamen erop neer dat het bestemmingsplan een verhoging van het dak verbood. Om de dak verhoging mogelijk te maken moest worden afgeweken van het bestemmingsplan. Het bestemmingsplan zelf bood daarvoor geen mogelijkheden. Daar konden wij haar dus niet bij helpen. We konden wel aandragen dat de afwijking van het bestemmingsplan in ieder geval via de korte procedure kon plaatsvinden. Een vergunning voor zo’n afwijking kan binnen 8 weken worden verleend.
Kruimelregeling
Een dakopbouw valt namelijk onder de kruimelgevallenregeling van artikel 4 bijlage II bij het Besluit omgevingsrecht. Hierin is opgenomen dat “een dakkapel, dakopbouw of gelijksoortige uitbreiding van een gebouw” in aanmerking komt voor de verlening van een omgevingsvergunning via de korte procedure.
Uitspraken rechtbank
Verschillende rechtbanken hebben uitgesproken dat een dakopbouw ook een volledig nieuwe verdieping kan betreffen. Ook een verhoging van het dak met 2.80 m maakt niet dat het niet meer onder de kruimelgevallenregeling valt. Ik houd de benaming “kruimelgevallenregeling” aan, maar feitelijk kan met deze regeling vergunning worden verleend voor grote bouwwerken.
Beleidsvrijheid gemeente
Het is de vraag of de gemeente, indien het bouwwerk is opgenomen in de kruimelgevallenregeling, ook verplicht is vergunning te verlenen. Opneming in de kruimelgevallenregeling geeft immers aan dat de wetgever bedoeld heeft dit als een geringe afwijking van het bestemmingsplan aan te merken, zodat met een korte procedure vergunning kan worden verleend. De gemeente is echter niet verplicht om vergunning te verlenen.
De toestemming tot afwijken van het bestemmingsplan mag, ook voor een kruimelgeval, niet in strijd zijn met een goede ruimtelijke ordening. Daaraan mag de gemeente toetsen. De gemeente moet motiveren waarom de ontwikkeling in planologisch opzicht aanvaardbaar is. Indien een verhoging van de dakopbouw wordt gevraagd, zal de rechter beoordelen of bezwaren van omwonenden over teveel schaduwwerking terecht zijn. Indien de gemeente een afwijking enigszins redelijk heeft gemotiveerd, zal de rechter hem daarin in de meeste gevallen volgen.